کتاب آذری یا زبان باستان آذربایجان اثر احمد کسروی است؛ این کتاب به بیگانه پرستانی که میخواهند برای آذربایجان و آذربایجانی ملیت جدا ، زبان جدا و تاریخ جدا بسازند با دلیلهای دانشمندانه و گواههای استوار پاسخ دندان شکن داده و مشت سختی بر دهان دروغگوی آنان میزند. این کتاب نشان میدهد که قومیت آذربایجان ایرانی زبانش (آذری) و تاریخش همواره با دیگر ایرانیان همبسته بوده و میباشد.
زبان آذری زبانی است از خانواده زبان‌های ایرانی غربی که در منطقه آذربایجان (آتورپاتکان) پیش از گسترش زبان ترکی رایج بوده‌است و امروزه گستره آن محدود شده‌است. بیشتر دانشمندان ایران‌شناس، در بازگویی ریشه تاریخی زبان دیرین مردم آذربایجان، باور دارند که زبان باستانی آذری بازمانده و دگرگون شده زبان مادها است و ریشه آریایی دارد که تاریخ‌دانان و جغرافی‌نویسان اسلامی آن را فارسی(ایرانی)، فهلوی و آذری خوانده‌اند.
هر چند که مطالعه بر روی این زبان سابقه طولانی در نزد شرق‌شناسان غربی دارد، اما نخستین پژوهش گسترده روی آن در ایران توسط احمد کسروی انجام گرفت. احمد کسروی تاریخ‌نویس ایرانی، در کتاب آذری یا زبان باستان آذربایجان نمونه‌هایی از این زبان و ارتباط آن را با زبان تاتی نشان داد. زبان‌شناسان با اشاره به وجود زبان‌های تاتی و هرزنی در چندین روستای آذربایجان شرقی، اردبیل، نمین، خلخال (کلور)، عنبران، پیله رود و میناباد آنها را از بقایای آن زبان باستانی می‌داند. زبان «آذری»، یکی از شاخه‌های زبان پهلوی است که پس از حمله عرب‌ها و هجوم اقوام ترک همچنان به زندگی خود ادامه داده‌است. ولی با پا گرفتن زبان ترکی در آن دیار، رفته رفته زبان «آذری» رو به سستی و نابودی نهاده‌است. گو اینکه هنوز در پاره‌ای از روستاها و بخش‌های آذربایجان نقشی و نشانی از آن باقی است.
پروفسور پیتر گلدن در صفحه ۳۸۶ کتاب خود که یکی از جامع‌ترین کتاب‌ها درباره تاریخ گروه‌های مختلف ترک چاپ شده‌است روند ترکی زبان شدن آذربایجان را به سه مرحله بخش کرده است: نخست ورود سلجوقیان و مهاجرت قبایل اغوز به ناحیه آذربایجان و آران و آناتولی، دوم حمله مغولان که بیشتر سربازان شان ترک‌تبار بودند، و سوم دوران صفویان که بسیاری از قبایل اغوز-ترکمان قزلباش از آناتولی به ایران سرازیر شدند.

کتاب دانلود کتاب تاریخ عثمانی اثر اس‍م‍اع‍ی‍ل ح‍ق‍ی اوزون‌چ‍ارش‍ی‌ل‍ی‌ با ترجمه ایرج نوبخت است؛ حکومت عثمانی به حکومتی گفته می‌شود که ترکان گریخته از هجوم مغول‌ها که در اصل از ترکمن‌هایی بودند که در قرن ششم هـ.ق از جنگ ملازگرد به‌سوی شبه قاره پراکنده شدند، در محدوده جغرافیایی خاص به تشکیل حکومت پرداختند و پس از مدتی دامنه قلمرو حکومت خود را گسترش داده و تقریباً علاوه بر در اختیار گرفتن قلمرو حکومت خلفای فاطمی و عباسی، بخش‌هایی از اروپا را نیز به قلمرو خود ضمیمه کردند و قرن‌ها به همین نام و با شهرت خلافت عثمانی حکومت راندند.
قلمرو اولیه حکومت عثمانی، مربوط به سلجوقیان بود که آنها عشایر مربوط به خود را در مراحل مختلف در نقاط مختلف آناتولی اسکان داده بودند که تیره قایی از جمله آنها بود که پس از فوت جلال‌الدین خوارزم‌شاه در برخی از نواحی آناتولی مستقر شدند که بخشی از این قایی‌ها حاکم‌نشین عثمانی را تأسیس کردند.

کتاب اشرف افغان بر تختگاه اصفهان: به روایت شاهدان هلندی اثر ویلم فلور با ترجمه ابولقاسم سری است؛ اشرف افغان. پسرعمو و جانشین محمود افغان رئیس قبیله غلجائی بود که در اوائل قرن ۱۲ هجری علیه صفویان شوریدند و سلطنت ایران را تصاحب کردند. در خلال آن احوال دولت عثمانی عراق عجم و قسمت بزرگی از آذربایجان را تحت تصرف خویش درآورده بود.
اشرف می‌خواست با دولت عثمانی عهدنامه‌ای منعقد سازد و به واسطه اشتراک مذهب تسنن، اراضی ضبط‌ شده روزگار دولت صفوی را مسترد دارد، اما به آرزوی خویش نایل نگشت و در نتیجه جنگ ادامه یافت و بوسیله اغفال و تحریک امرای کردستان و ساده‌دلان لشکر عثمانی کارش قدری پیشرفت کرد و به پیروزی نایل گردید و رفتار خیلی دوستانه ابراز می‌کرد.
سرانجام در تاریخ ۱۱۴۰ ه‍. ق. دولت‌های عثمانی و روسیه پادشاهی وی را در ایران تصدیق کردند، ولی از طرف دیگر طهماسب پسر سلطان حسین که از شاهزادگان صفوی و در تحت اسارت وی بود، در خراسان به کمک بعضی از اقوام و عشائر ترک و مخصوصاً به حیل و تدابیر طهماسب‌قلی‌خان (که بعد به نادرشاه مشهور شد) بسیار نیرومند گردید…

کتاب تاریخ اورارتو و سنگنبشته های اورارتی در آذربایجان اثر محمدجواد مشکور است؛ اورارتو (به ارمنی Ուրարտու – Urartu به آسوری māt Urarṭu; بابلی Urashtu) که بر پایه انجیل به آن پادشاهی وان و نیز پادشاهی آرارات نیز گفته می‌شود، نام تمدّنی در عصر آهن است. از نقطه نظر گستره جغرافیایی، این تمدن در اطراف دریاچه ارومیه، دریاچه وان و همچنین بر بلندی‌های ارمنستان قرار داشته‌است. مردم اورارتو از نیاکان گرجی‌ها و ارمنی‌های باستان منطقه بوده‌اند و از حدود ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، تا ۶۰۰ سال پیش از میلاد بر این منطقه حکمرانی داشته‌اند.قلمرو اورارتورها در بزرگترین زمانش در ۷۴۳ سال قبل از میلاد در زمان ساردوریس دوم اورارتو وارث پادشاهی میتانی بوده‌است.

کتاب تاریخ مختصر ایران: از اول اسلام تا انقراض زندیان اثر پاول هرن با ترجمه صادق رضازاده شفق است؛ مولف این کتاب اعتراف می کند که این تاریخ ناقص و نارساست و اگر ضرورت در کار نبود، این اقدام را نمی کرد. در صورتی که تاریخ مختصر بعد از اسلام ایران به سبک علمی خوبی در قاموس العلوم انگلیسی ( معروفترین قاموس عمومی دنیا ) ثبت شده جا داشت که در کتاب فقه اللغه ایران هم اینچنین خلاصه تاریخی نوشته شود با این که پیداست انجام این وظیفه بس دشوار است ….

کتاب تاریخ پانصد ساله تبریز: از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان اثر سیدآغا عون الهی با ترجمه پرویز زارع شاهمرسی است؛ “تاریخ پانصد ساله تبریز”، ترجمه فارسى از کتاب “شهر تبریز در سده‏های سیزدهم تا هفدهم”، نوشته پروفسور سید آقاعوی اللهی از اساتید تاریخ جمهوری آذربایجان می‏باشد که مترجم کتاب، پرویز زارع شاهمرسی آن را با نام مذکور منتشر کرده است. سده‏هاى مذکور همزمان با آغاز دوره مغول تا پایان دوره صفویان است. در تألیف این کتاب از منابع مختلف به زبان‏های پارسی، عربی، ترکی، ارمنی و… استفاده شده و علی رغم دیدگاه ویژه‏اش که ناشی از رویه تاریخ نگاری حاکم بر شوروی سابق است، اطلاعات جامع و ارزشمندی را پیرامون تاریخ تبریز و سیر فراز و فرودش در طول پنج قرن ارائه مى‏کند که در نتیجه این کتاب را در ردیف آثار قابل اعتنای پژوهشی پیرامون تاریخ تبریز قرار مى‏دهد.

ساختار:
نویسنده مطالب خود را در پنج فصل ارائه کرده است و ساختار ویژه‏ای را بر آن حاکم نموده است. بخش‏های اول و دوم در واقع به عنوان مقدمه برای ورود به بخش اصلی می‏باشد. در بخش اول، پس از دسته‏بندی منابع به سه دسته:  ١ - منابع عربی، ترکی و پارسی  ٢ - منابع به زبان‏های روسی و ارمنی  ٣ - سفرنامه‏ها و یادداشت‏های سیاحان و دیپلمات‏های اروپایی به زبان‏های مختلف، به معرفی این منابع و دلیل استفاده از آنها در کتاب مى‏پردازد. در بخش دوم، تاریخ تبریز را در دوره باستان و میانه مورد بررسی قرار مى‏دهد که در شکل‏گیری فضای ذهنی خواننده کتاب بسیار مفید است. سه بخش دیگر که در واقع اصل بحث را تشکیل مى‏دهد به گونه هوشمندانه‏ای تنظیم شده است. در فصل‏های سوم و چهارم در دو بخش تاریخ افتصادی و اجتماعی شهر ذکر شده و سده‏های سیزدهم و پانزهم را در فصل سه و دو سده آخر را نیز در فصل چهارم آورده است و به جهت اهمیت علم و فرهنگ، کل فصل آخر را به آن اختصاص داده است. در نتیجه‏گیری پایان کتاب نیز در شش شماره به تحلیل مطالب کتاب پرداخته است.

کتاب تاریخ پانصد ساله تبریز: از آغاز دوره مغولان تا پایان دوره صفویان اثر محمدرضا نصيرى است؛در نگارش این مجموعه نكات و دقايقى چند مورد توجه بوده است:

1. اين اثر، دربرگيرنده شرح احوال و آثار نام‌آوران فرهنگ ایرانى است كه از آغاز تاريخ این ديار تا متولدين سال 1300 به منصه ظهور رسيده و در عرصه‌هاى فرهنگى اعم از دين، ادب، هنر، علوم و… اثرآفرين بوده‌اند. از اساتيد گرفته تا محدثان، راویان، نقاشان، آهنگ‌سازان، معماران، شاعران، هركه را نامى برای خود آورده در این مجموعه نام و ياد و اثرشان آمده است.
2. اعلام و شخصيت‌هاى این کتاب، ایرانى و يا داراى تبار ایرانى و نژاد ایرانى‌اند، هرچند كه ممكن است برخى از آنان به خارج رفته و در خارج از ایران زيسته و يا فرزندان آنان كه اصلا به زيارت این خاک نيامده، اما خون ایرانى داشته‌اند.
3. آن دسته از غير ایرانيانى كه به ایران سفر كرده و در این ديار رحل اقامت افكنده و جذب فرهنگ این مرز و بوم شده‌اند و به سهم خود در اعتلاى تمدن و فرهنگ ایران كوشيده و در زنجيره فرهنگ ایران‌زمین، حلقه واسطى بشمار رفته، ایرانى به حساب آمده‌اند و به معرفى احوال و آثارشان مبادرت شده است.
4. حدود و ثغور ایران در ادوار مختلف برابر نقشه سياسى هر دوره تاريخى سياسى است.
5. القابى همچون آيت‌الله حجت‌الاسلام، استاد، دكتر، مهندس و… از عناوین و مداخل حذف شده است.
6. چون مدار كار بر ايجاز و به‌دور از هرگونه اطناب بوده است، از نقل اقوال مختلف و ديدگاه‌هاى متفاوت در جنبه‌هاى مختلف زندگى هر فرد امتناع شده و قول صواب‌تر از میان اقوال ديگر، برگزيده و از بقيه، چشم‌پوشى شده است.
7. در این مجموعه، سعى شده است كه از مدح و ذم نابجا و حتى بجا، تا آنجا كه میسر است، پرهيز شود و گاه به نقل قول در این باب، بسنده شده است. البته اصل «اذكروا موتاكم بالخير» هيچ‌گاه از نظر دور نشده و مطالب افترايى و افتراقى، به خواننده پى‌گير، در منابع و مآخذ مذكور در ذيل هر مدخل، احاله شده است.
8. چون زيرنویس در این مجموعه در نظر گرفته نشده، موارد اختلافى در سال تولد و وفات و يا نام کتاب تا سرحد امكان، در متن ذكر شده و با علامت «/» يا «يا» اختلاف، نشان داده شده است.
9. در تهيه و تنظيم جلد اول، از حدود 500 منبع و مأخذ استفاده شده كه مشخصات این منابع در قسمت فهرست منابع و مآخذ، به‌طور كامل آورده شده است. از آنجا كه احتمال گسترش این منابع در مجلدات بعدى بوده است، لذا در آغاز هریک از مجلدات بعدى نيز مشخصات کتاب‌هایى كه در آن مجلد مورد استناد و استفاده قرار خواهد گرفت، ذكر شده است.
10. هرچند مداخل کتاب بر اساس كهن‌ترين منبع و نزدیک ‌ترين مآخذ به عصر حيات صاحب عنوان نوشته شده، لیکن در ذيل هر مدخل، شمارى از منابع و مآخذ جديد نيز آورده شده تا برای كليه مخاطبان این اثر، از هر قشرى و طبقه‌اى، مفيد باشد. تنوع منابع و مآخذ در ذيل هر مدخل، این امكان را فراهم كرده است تا هر خواننده‌اى، فراخور خویش تفصيل مطالب را در صفحات ذكرشده منبع در دسترسش، پى گيرد.
11. منابع و مآخذ ذيل هر مدخل، به ترتيب حروف الفبا تنظيم و شماره جلد و صفحه هر منبع ذكر شده و در دقت و صحت آن، كوشش بسيار شده است. توجه همه‌جانبه به این مهم به چند جهت، از جمله جلوگيرى از اتلاف وقت و سهولت پى‌گيرى و همچنين اطلاع اجمالى از حجم پرداختن ديگران به شخصيت مورد نظر، صورت گرفته است.
12. در ترتيب الفبايى مداخل، «ال» به حساب نيامده است.
13. رسم الخط به‌كارگرفته‌شده در این مجموعه، عمدتاً مبتنى بر شيوه‌نامه نشر دانشگاهى بوده است.
14. قرار گرفتن شخصيت‌هاى مختلف، عناوین متفاوت فرهنگى، علمى و هنرى در كنار یکديگر، نمايانگر فرهنگ چندبعدى و چندصدايى ایران‌زمین، به‌ویژه بعد از رواج اسلام است.
15. هرچند كه در این اثر، به دلايلى، استقصاى تام و تمام صورت نگرفته، اما بااين‌همه، این اثر برای دانش‌پژوهان، كارساز و راهگشاست.

در این اثر هر مدخل از سه بخش كلى تشكيل شده است:

بخش اول: تعيين سرشناسه‌ها: اسم اشهر در تعيين سرشناسه‌ها ملاك اصلى بوده است و اگر شخصى داراى چندين شهرت بوده، شرح حال او به تصديق چندين منبع متقدم در ذيل نام اشهرش آمده و شهرت‌هاى ديگر وى در جاى خود ذكر شده و به قسمت نوشته‌شده، ارجاع داده شده است. اسم اشهر در مورد عالمان دينى، عمدتاً مبتنى بر كنيه و گاه لقب و همچنين نسبت شهر بوده است. در مورد شاعران، اسم اشهر اغلب مبتنى بر تخلص بوده و در مورد هنرمندان اسم اشهر همان اسمى است كه در رقمشان آمده است.

بخش دوم: عنوان فرهنگى و متن مدخل: در این مجموعه، به‌هيچ‌وجه عنوان سياسى و مشغله كارى فرد، مورد نظر نبوده و تنها به مشخصات فرهنگى، علمى و ادبى صاحب عنوان توجه شده است. متن هر مدخل، سايه متن زندگى هر فرد است و از تولد آغاز و به مرگ و محل دفن او ختم مى‌شود و چون آثار، تنها چيزى است كه بعد از مرگ باقى مى‌ماند، در انتهاى مدخل آورده شده است. اسامى آثار بازشناسى از یکديگر در داخل گيومه «» قرار داده شده است.

بخش سوم: منابع و مآخذ: در این بخش، منابع و مآخذ به ترتيب حروف الفبائى و با ذكر مجلد و شماره صفحه ذكر شده است.

ترتيب اجزاء ساختمان یک مدخل، به قرار زير مى‌باشد:

1. اسم اشهر/لقب/كنيه/اسم/اسم پدر و شهرت او/ اسم جد و شهرت او.
2. سال تولد – سال وفات (ذكر اختلافات مراجع در زمینه تاريخ ولادت و وفات).
3. شهرت علمى، فرهنگى.
4. دين و مذهب.
5. معروف به.
6. محل تولد و نشو نما.
7. محل تحصيلات و اساتيد.
8. معاصرين (امرا، شعرا، علما و…).
9. سفرهاى مرتبط با شخصيت فرهنگى صاحب عنوان.
10. مشاغل مرتبط با شخصيت فرهنگى صاحب عنوان.
11. شاگردان.
12. نكته‌ها و خصايص برجسته زندگى وى.
13. محل وفات، مقبره/مزار.
14. آثار (علمى، فرهنگى، هنرى و…).

در پایان تذكر این نكته ضرورى است كه باآنكه در مقدمه و پشت جلد ذكر شده است كه کتاب را به سال 1300ش محدود كرده‌اند، لیکن احوال كسانى در آن ديده مى‌شود كه زاده سال‌هاى پس از 1300ش هستند. اختصارات کتاب هم به‌گونه‌اى انتخاب شده‌اند كه گاه منظور از آنها به‌آسانى امكان‌پذير نيست؛ مثلاًاز «س» هم سال و هم «سده» مراد شده است. حرف «ش» هم برای «شمسى» و هم برای «شماره» منظور گرديده است. منابع مورد استفاده مؤلفان، اكثرا مقبول و درجه اوّل هستند، اما گاه آثار ضعيف هم در میان مآخذ ديده مى‌شوند كه بهتر بود از آنها صرف نظر می‌كردند.

کتاب مظاهر تنزل علمی و ادبی بعد از حمله مغول اثر عطارد است؛ دﺭ ﺣﻤﻠﺔ ﻣﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﻭﺍﺳــﻄﺔ ﺧﺮﺍﺑﻲ ﻫﺎ ﻭ ﺁﺗﺶ ﺳــﻮﺯﻱ ﻫﺎ، ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺎﺑﻮﺩ. ﺷــﺪ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻭﺣﺸــﺖ ﺑﻪ … ﻣﺎ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻧﻴﺴﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺟﻬﺎﻧﮕﺸﺎﻯ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﺔ … ﻭﺍﺭﺙ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﻲ، ﺗﻴﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻭ ﺧﻨﺠﺮﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻫﺸﺖ ﻗﺮﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ … ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺰﺩﺍﻥ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ …… ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺩﺑﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﻬﺎﻧﮕﺸﺎﻯ.

کتاب ظهور تیمور اثر عباس اقبال آشتیانی با ترجمه میر ه‍اش‍م‌ م‍ح‍دث‌ است؛ دو کتاب با نام ظهور تیمور به چاپ رسیده که یکی توسط عباس اقبال آشتیانی و دیگر با نام ظهور تیمور و فتح سراسری ایران عرضه شده، در واقع نخستین مجموعه در تاریخ تیموریان است که به زیور طبع آراسته شده، که داستان برآمدن و برافتادن تیمور مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است. هدف نگارنده در این مجموعه، مطالعه و تحقیق در شرح حال و زندگی تیمور از تولد تا بر تخت نشستن وی در سمرقند واز سلطنت تا واپسین دم مرگ، و البته شرح چگونگی تسخیر شهرهای ایران در طی این سال ها بوده است. شرح جنگ ها و فتوحات تیمور در هند و روسیه و نقاطی که مستقیماً ربطی به ایران نداشته سخنی به میان نیامده است. شرح برآمدن و بر افتادن تیمور بدون مطالعه اوضاع سیاسی و نظامی ماوراء النهر و ایران، مقارن ظهور وی ناممکن است. ردیابی زندگی تیمور، خواننده را وادار می سازد تا اوضاع سیاسی و نظامی ماوراء النهر و ایران را دست کم ما بین سال های (ق ۷۳۶) تا (ق ۸۰۷) مورد مطالعه قرار دهد. این کتاب در سه بخش تدوین شده است. در بخش اول اوضاع جغرافیایی و پیشینه سیاسی ماوراءالنهر تا ظهور تیمور توضیح داده شده است. در بخش دوم اوضاع سیاسی ایران مقارن ظهور تیمور مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در این بخش سلسله‌های مهم حکومتی موجود در ایران مقارن ظهور تیمور مانند: آل‌چوپان، آل جلایر، آل مظفر و آل کرت مورد بررسی واقع شده است. در بخش سوم ابتدا از چگونگی ظهور و بر تخت نشستن تیمور در ماوراءالنهر سخن رفته و سپس روند فتوحات وی در ایران و عثمانی ردیابی شده است. بر اساس این نوشتار تیمور طی سه دوره جنگ که به جنگ‌های سه ساله، پنج ساله و هفت ساله موسوم است سرزمین ایران و عثمانی را تسخیر کرد و یکی از بزرگ‌ترین امپراطوری‌های جهان را بنیان نهاد.

کتاب ظهور تیمور اثر دکتر جلال متینی است؛ در سرگذشت کتاب کلیله و دمنه («دیباچه‌ی مترجم»، ترجمه‌ی نصرالله منشی، در سال‏ ۵۳۹ هـ. ق.) آمده است که «انوشروان مثال داد تا آن را به حیلتها از دیار هند به‏ مملکت پارس آوردند و به زبان پهلوی ترجمه کرد… و آن را در خزاین خویش موهبتی‏ عزیز… شمرد…»، «… وچون بلاد عراق و پارس بر دست لشکرهای اسلامی فتح‏ شد… ذکر این کتاب بر اسماع خلفا می‏گذشت و ایشان را بدان میلی و شعفی می‏بود تا در نوبت امیرالمؤمنین ابوجعفر منصور…، ابن‌المقفع آن را از زبان پهلوی به لغت‏ تازی ترجمه کرد…»، «… و چون ملک خراسان به امیر سدید ابوالحسن نصر بن‏ احمد… رسید، رودکی شاعر را مثال داد تا آن را [به زبان پارسی‏] در نظم آرد…»، «… و این کتاب را پس از ترجمه‌ی ابن‌المقفع و نظم رودکی ترجمه‏‌ها کرده‏‌اند… و در جمله، چون رغبت مردمان از مطالعت کتب تازی قاصر گشته است… بر خاطر گذشت‏ که آن را [به زبان پارسی‏] ترجمه کرده آید».

کتاب شناخت دوره اشکانیان اثر مهران خواجه است؛ اشکانیان بر آمده از قومی سکایی به نام پرنی بودند.پرنی ها بنا بر گزارش استرابون یکی از قومهای شرقی سکایی و یکی از قبیله های مهم اتحادیه داهه بودند که در دشت میان گرگان و کرانه های تجن جنوبی در پارت شمالی سکونت داشتند که امروزه محل سکونت ترکمنهای آخال است.نخستین بار نام داهه را در سنگ نبشته خشیارشا در تخت جمشید میبینیم.آنها احتمالا در زمان خشیارشا به تابعیت ایران در آمدند. ودر سال ۲۵۰ پ م با گزیدن ارشک به فرماندهی خود اعلام استقلال کردند و پایه گذار طولانی ترین دوره حکومت ایرانی در ایران شدندو به فرمانروایی سلوکیان که شدیدا کمر به یونانی کردن ایران بسته بودند پایان دادند.

کتاب اشکانیان و سنت های کهن ایرانی اثر روز به زرین کوب – فرشید نادر است؛ ‫در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ اﺷﮑﺎﻧﯿﺎن ﻣﻠﻮکاﻟﻄﻮاﯾﻒ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ ‪ ٢٨٣‬ﺳﺎل ﺑﻪ ﻃـﻮل‬ ‫اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ‪ .‬‬ … ‫ﺣﻤﺰه اﺻﻔﻬﺎﻧﯽ در ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ﮐﺘﺎب ﺧﻮد آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺷﺮﺣﯽ از ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﯾـﺮان ﺑـﻪ‬ ‫دﺳﺖ داده‪ ،‬از ﻣﯿﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬ …… و آن اﯾﻨﮑﻪ‪ ،‬ﻃﺒﻖ ﺳﻨﺖ در زﻣﺎن ﭘﺎرﺗﯿﺎن‪ ،‬اﻓﺘﺨﺎر ﻧﻬﺎدن ‫ﺗﺎج ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﺎدﺷﺎه اﺷﮑﺎﻧﯽ ﺑـﺮ ﻋﻬـﺪۀ ﺧﺎﻧـﺪان ﭘﺮﻗـﺪرت ﺳـﻮرن ﺑـﻮد‬.

کتاب بررسی آثار شیشه ای اشکانی کاخ شائور اثر مسلم جعفری زاده – آرمان شیشه گر است؛ ‫کاخ شائور در سمت غربی محوطه باستانی شوش و در مجاورت رود شائور قرار دارد. کاوش­های این محوطه از سال 1970 تا 1976 م توسط هیات فرانسوی به سرپرستی رمی بوشارلا و آدران لابروس با همکاری محمود کردوانی از ایران انجام گرفت. در این محوطه سه لایه باستانی مربوط به دوره اسلامی، اشکانی و هخامنشی شناسایی شد. در طی این کاوش­ها ظروف شیشه­ای از دوره­های اشکانی تا اسلامی کشف گردید. آثار اشکانی شائور، به ظروف داروئی و آرایشی، شامل بطری و عطردان، پیاله (کاسه)، لیوان، و زیورآلات از قبیل مهره و حلقه (انگشتری) طبقه بندی شده است. اغلب این آثار با تکنیک دمیده آزاد و بیشتر به رنگ سبز و دو نمونه نیز با روش قالب گلی ساخته شده­اند. با توجه به نمونه­های مشابه، در داخل و خارج از ایران احتمالاً این اشیاء در نقاط مختلف قلمرو اشکانی مبادله می­شده و یا در خود محل با روش ساخت و تزیینات یکسان تولید می­شده است. هر چند که در برخی نمونه­ها تاثیر هنر گذشته ایرانی به خوبی نمایانگر است، اما تاثیر هنر هلنی و رومی بر روی ظروف شیشه­ای شائور بیشتر به چشم می­خورد که نشان از تبادلات منطقه­ای میان دشت خوزستان با محوطه­های غربی­تر در این دوران است.

کتاب پیامد های حمله مغول به ایران اثر  است؛ حملهٔ مغول به ایران به سه لشکرکشی مغول به ایران در فاصله سال‌های ۱۲۱۹ تا ۱۲۵۶ میلادی (۶۱۶ تا ۶۵۴ ه‍.ق) اشاره دارد. این لشکرکشی‌ها به حکومت خوارزمشاهیان، اسماعیلیه الموت و حکومت‌های محلی اتابکان سلجوقی خاتمه داد و به ایجاد حکومت ایلخانان مغول به جای آن‌ها در ایران منجر شد.

کتاب بخشی از تاریخ مشروطیت اثر علی دیوسالار – سالار فاتح است؛ یادداشت‌های تاریخی راجع به فتح تهران و اردوی برق.

کتاب شصت قرن تاریخ و تاجگذاری اثر خان ملک یزدی است؛ این کتاب مشتمل بر پانزده بخش و ۶۲ تصویر رنگی و ۵۶ تصویر مشکی ( سیاه و سفید ) است.

بخشی از کتاب:
برای آنکه بهتر در نظر ما روشن بشود که واژه تاج از کدام کلمه اصیل فارسی ریشه گرفته است و از چه موقع در زبان فارسی معمول و به کار برده شده، لازم است قبلا به این نکته توجه کنیم که بسیاری از واژه های فارسی از دیر زمانی و از جهت قدمت تمدن ایران در زبانهای زنده فعلی دنیا وارد شده و مورد استفاده قرار گرفته اند.
یک نمونه چنین لغاتی واژه افسر است که در زبان انگلیسی به صورت ( آفیسر – officer) و در زبان فرانسه به صورت ( اُفیسیه – officier) نوشته و تلفظ می گردد.

کتاب کتابخانه های ایران اثر عبدالعزیز جواهر کلام است؛ از ماقبل از اسلام تا عصر حاضر در داخله و خارجه و ذکر برخی از نفایس کتب خطی و نسخ نایاب.

کتاب بازخوانی تاریخ ایران زمین اثر امیرحسین خنجی است؛

بخش نخست : پیدایش ایران

۱. قوم ایرانی
۱) سرزمین آریان. ۲) مهاجرتهای آریان. ۳) ایرانیان و ایران‌زمین. ۴) اساطیر ایرانی.

۲. زرتشت و دین ایرانی
۱) ظهور زرتشت. ۲) تعالیم زرتشت. ۳) فضایل ملکوتی در تعالیم زرتشت. ۴) اصول دین زرتشت. ۵) مرام‌نامۀ آئینِ زرتشت ۶) انتشار آئین زرتشت.

۳. تاریخ ماقبل ماد
۱) گوتی‌ها و لولوبی‌ها. ۲) کاشی‌ها. ۳) تمدن خوزِیّە (عیلام). ۴) پادشاهی مان‌نا (مغان) در آذربایجان.

۴. پاشاهی ماد
۱) دیائوکو. ۲) فره ورتیش. ۳) خشَتریتَە بنیان‌گذار پادشاهی ماد. ۴) هوخشَترَ بنیان‌گذار شاهنشاهی ایران. ۵) تصرف کشور آشور توسط هوخشَترَ. ۶) تصرف کشور آرمنیّە توسط هوخشترَ. ۷) جنگ هوخشترَ با شاه لیدِیَە. ۸) نظام پادشاهی ماد در زمان هوخشترَ. ۹) احتمال تدوین اوستا درزمان هوخشترَ. ۱۰) اَشَتِیاگ، آخرین شاه ماد. ۱۱) قبایل پارس و فرجام شاهنشاهی ماد.

بخش دوم : شاهنشاهی هخامنشی

۵. کوروش بزرگ
۱) تسخیر کشور لیدِیَە توسط کوروش بزرگ. ۲) اوضاع میان‌رودان در زمان بەسلطنت نشستن کوروش بزرگ. ۳) تسخیر امپراتوری بابل توسط کوروش بزرگ. ۴) شخصیت کوروش بزرگ.

۶. کام‌بوجیە و تسخیر مصر
۱) اوضاع مصر فرعونی در زمان کوروش بزرگ. ۲) تسخیر مصر فرعونی توسط کام‌بوجیە. ۳) شخصیت کام‌بوجیَە.

۷. داستان بردِیَە و گاؤماتَە

۸. داریوش بزرگ
۱) جنگهای داریوش بزرگ با رقیبان قدرت. ۲) اقدامات داریوش بزرگ در مصر. ۳) تسخیر سرزمینهای اروپایی توسط داریوش بزرگ. ۴) تسخیر گندارَ و سند توسط داریوش بزرگ. ۵) شخصیت داریوش بزرگ.

۹. سنگ‌نبشته‌های داریوش بزرگ در بغستان و استخر
۱) سنگ‌نبشتۀ داریوش بزرگ در بغستان. ۲) سنگ‌نبشتۀ داریوش بزرگ در استخر

۱۰. تئوری سیاسی شاهنشاهی

۱۱. خشیارشا و یونانیان
۱) داستان جنگ ماراتون. ۲) داستان لشکرکشی خشیارشا بەیونان. ۳) نگاهی بەیونان باستان و روابط آن با ایران.

۱۲. اردشیر اول و داریوش دوم
۱) اَردَشَیر اول. ۲) جنبش استقلال‌طلبانه در مصر. ۳) یونان در زمان اَردَشَیر اول. ۴) خشیارشا دوم و داریوش دوم.

۱۳. اَردَشَیر دوم و کوروش کهتر
۱) شورش ناکامِ کوروشِ کهتر بر ضدِ اردشیر دوم. ۲) داستانِ بازگشت ده هزار مزدور یونانی. ۳) شخصیت اَردَشَیر دوم. ۴) روابط یونان با ایران در زمان اَردَشَیر دوم. ۵) مصر در زمان اَردَشَیر دوم.

۱۴. اردشیر سوم و داریوش سوم
۱) اَردَشَیر سوم. ۲) سرکوب شورش فینیقیّه و مصر. ۳) داریوش سوم، فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی.

۱۵. داستانهای کتیسیاس دروغین

۱۶. افسانۀ پوریم (داستان استر و مردخای)

بخش سوم : هِلِنی‌ها در ایران

۱۷. برآمدنِ اسکندر مقدونی
۱) لشکرکشی اسکندر بەاناتولی. ۲) جنگ سرنوشت ساز ایسوس. ۳) سقوط سوریه و فینیقِیّه. ۵) سقوط فلسطین و مصر. ۶) جنگ گاؤگمل.

۱۸. براندازی شاهنشاهی هخامنشی توسط اسکندر
۱) سقوط بابل و شوش. ۲) سقوط استخر و بەآتش کشیده شدن تخت جمشید. ۳) فرجام داریوش سوم. ۵) طرح ترور اسکندر توسط یونانیان مخالف خدایی او. ۶) فروریزیِ آخرین سنگر هخامنشی. ۶) لشکرکشی اسکندر بەسرزمینهای قلمرو هخامنشی در پنجاب و سِند. ۷) تاج‌گذاریِ اسکندر در پاسارگاد. ۸) ازدواج افسران مقدونی با دوشیزگان ایرانی. ۹) تأثیر فرهنگ ایرانی بر اسکندر. ۱۰) مرگ اسکندر.

۱۹. خاورمیانه پس از اسکندر
۱) جنگهای داخلی بیست و دو سالۀ سرداران مقدونی. ۲) پادشاهی سلوکوس و جانشینانش.

کتاب عهد اردشیر اثر احسان عباس با ترجمه محمدعلی امام شوشتری است؛ این اثر ارزشمند در اصل، نخستین بار توسط بلاذری، نویسنده بزرگ ایرانی و صاحب اثر ارزشمند فتوح البلدان، به عنوان یکی از نخستین آثاری که از پهلوی به عربی گزارش شده، به دنیا معرفی شده است. در مقدمه فتوح البلدان، ترجمه و مقدمه از محمد توکل، ص بیست و هشت، از کتاب عهد اردشیر به عنوان یکی از آثار بلاذری نام برده شد.لیکن همه بر این گمان بودند که کتاب ترجمه بلاذری، از بین رفته، تا اینکه احسان عباس، آن را از نسخه ای خطی به نام الغره، استخراج کرده و به صورت مستقل به چاپ رسانده است.